Proefproject nachtlawaai verminderen met technologie

Wat onderzochten we?

• We wilden weten hoe we storend straatnachtlawaai kunnen verminderen door het probleem te voorkomen in plaats van te reageren als het probleem zich voordoet.
• We verzamelden data over nachtlawaai die we kunnen gebruiken om het probleem beter aan te pakken.

Naamsestraat als case

Het onderzoek gebeurde in de Naamsestraat. Dat is een straat die veel mensen gebruiken om na het uitgaan naar huis te keren. De bewoners hebben last van storend nachtlawaai en de politie krijgt regelmatig meldingen over geluidsoverlast.

Hoe onderzochten we dat?

1. Probleem in kaart brengen
   In een deel van de Naamsestraat (van de Sint-Michielskerk tot aan STUK) konden we nachtlawaai objectief vaststellen, zonder dat iemand een melding doet of de politie moet ingrijpen.
   
   • We monitorden geluidsniveau, toonhoogte en frequentie. We namen geen geluid op.
   • We deelden het geluid met artificiële intelligentie in op basis van de oorsprong (menselijk, motorisch, muziek …).
   • We registreerden de meldingen over nachtlawaai van bewoners.
     
2. Oplossingen testen
   Die data gebruikten we om te testen of preventieve beïnvloedingstechnieken ('nudging') gevolgen hebben op het nachtlawaai. Zo testten we een aantal zaken:
   • 'Nudgingtechnieken' testen in een echte situatie
     • Het effect van de verlichting dimmen of versterken wanneer mensen roepen of zingen.
     • De uitgaanszone en stiltezone aanduiden met een bewegende projectie. Deze boodschap werd met stoepstickers en raamborden herhaald in de testzone. Daarmee wezen we passanten op de slapende bewoners.
   • Interventie van de politie aansturen
     We bekeken of de realtime informatie de politie kan helpen om in te grijpen bij nachtlawaai en of dit werkbaar is.

• Tijdstippen en situaties met meer storend nachtlawaai onderzoeken
  We onderzochten of er een voorspellend model rond nachtlawaai gemaakt kan worden op basis van de geluidsmetingen, een evenementenkalender, weersdata … Dit kan politie, gemeenschapswachten en stewards helpen bij de planning van acties en ingrepen.

Wat was het resultaat?

• We konden storend straatnachtlawaai automatisch vaststellen, zonder dat iemand het moet melden.
• We kregen inzicht in de oorzaak van het storend nachtlawaai. Daardoor kunnen we in het beleid beter inspelen op de problematiek.
• Sommige ‘nudging’ technieken werkten goed. Die kunnen we ook toepassen op andere plaatsen in Leuven met veel storend straatnachtlawaai.
• We konden straatnachtlawaai meten en de geluiden herkennen. We stelden wel degelijk nachtlawaai vast:
  • Vooral 's nachts op donderdag, woensdag en vrijdag
  • Vooral voor 2 uur ’s nachts
  • Voornamelijk veroorzaakt door vervoer en mensen die roepen of zingen. Daarnaast is er nog een categorie die 'onbekend' is: het systeem is niet zeker van een mogelijke herkenning of het is een geluid waarop we het systeem nog niet op getraind hebben.
• De geteste nudgingtechnieken tonen een positief effect op het nachtlawaai:
  • De projectie zorgde voor 30% minder nachtlawaai veroorzaakt door mensen die roepen of zingen, vooral voor 1 uur.
  • Het effect van de verlichting aanpassen, is moeilijker te meten: daarvoor hebben we op dit moment te weinig data en ondervonden we dat er specialere meetapparatuur nodig is om deze nudgingtechniek goed te kunnen analyseren.
  • Het is technisch mogelijk om de politie op basis van de real time data interventies te laten doen. Maar slechts in een heel klein deel van de interventies zijn ter plekke nog personen die geluidsoverlast veroorzaken te identificeren. Bovendien vraagt het zeer veel manschappen om in te zetten en kan die politieploeg dan eigenlijk moeilijk iets anders doen (want je moet heel snel ter plaatse kunnen zijn). Dat is niet haalbaar en wenselijk om constant te doen.

Timing

Dit project liep van september 2021 tot en met januari 2023.

Na dit onderzoek

In de loop van 2023 brachten we het geluidsklimaat in andere doortrekkersstraten in kaart. We plaatsten een geluidssensor in:

• Naamsestraat
• Parkstraat
• Tiensestraat
• Bondgenotenlaan
• Vaartstraat

Op basis daarvan bekeken we welke acties we verder ondernemen. In een vervolgtraject is het de bedoeling om met nudging die goed werkte in dit project en nieuwe nudging het nachtlawaai ook in deze straten te verminderen. We willen ook een beter algemeen zicht krijgen op nachtlawaai in de stad en het effect van campagnes rond nachtlawaai beter meten.