Spelbegeleiding bij spel tegen racisme en discriminatie

Verloop van het spel

Voorzorg

• Denk na over gevoelige situaties als je de situatiekaarten kiest. Bepaalde thema's kunnen gevoelig zijn voor deelnemers.
• Informeer de spelers op voorhand niet over het thema, behalve als deelnemers persoonlijk betrokken zijn. Dan bespreek je best op voorhand de grenzen en verwachtingen.

Opstarten

• Begin de sessie met een namenronde en ontwapenende vragen om deelnemers op hun gemak te stellen.
• Leg de focus van de sessie uit en vraag naar de verwachtingen van de deelnemers.
• Leg de spelregels uit. De nadruk ligt op vertrouwen en veiligheid binnen de groep opbouwen.

Tijdens het spel

Deel 1 van het spel ("In de schoenen van...")

Deelnemers ervaren een oneerlijke behandeling en denken na over discriminatiegronden zoals huidskleur en afkomst.

Observeer de reacties en benoem de oneerlijkheid die ze ervaren.

Deel 2 van het spel ("Omstandershouding")

Voor je aan deel 2 begint, leg je de gedragsregels uit de handleiding uit aan de deelnemers om een veilige en vertrouwde omgeving te creëren.

Spelers bespreken verschillende situaties met diverse discriminatiegronden. Introduceer het concept van kruispuntdenken (intersectionaliteit) om de invloed van verschillende identiteiten op ervaringen te begrijpen.

Afsluiten

• Sluit de sessie af met richtvragen over ervaringen en leermomenten. Overweeg alternatieve manieren om gevoelens uit te drukken, zoals smileys of tekeningen.
• Blijf beschikbaar voor verdere vragen of discussies na de sessie.

Nazorg

• Richt je nazorg op spelers die geraakt zijn door situaties of thema's. Ga in gesprek, luister actief en erken gevoelens.
• Je moet niet noodzakelijk oplossingen geven, maar geef ruimte voor zelfreflectie en verwijs door naar gespecialiseerde organisaties, als dat nodig is.
• Het mikpunt van discriminatie staat centraal in de nazorg, met de nadruk op het valideren van gevoelens en het loslaten van de intentie achter opmerkingen.

Benadruk het belang om:

• Privileges te erkennen
• Bewust te worden van structurele discriminatie
• Een positieve leeromgeving te creëren om vooroordelen te ontleren

Wees flexibel en zorg voor proactieve interventie (bij kwetsende discussies). Dat is belangrijk om je aan te passen aan de noden en dynamiek van de groep.

Woordenlijst

Genderidentiteit

Genderidentiteit is het gender waartoe iemand zichzelf rekent: innerlijke gevoel van vrouwelijkheid, mannelijkheid, queerness … Gender verwijst naar de eigenschappen, gedragingen en rolpatronen die een maatschappij voor elk geslacht heeft bepaald.

Seksuele intimidatie

Seksuele intimidatie is seksueel grensoverschrijdend gedrag dat zich in allerlei situaties kan voordoen. Seksuele intimidatie betekent gedrag met een seksuele lading waardoor een bedreigende, vijandige, beledigende, vernederende of kwetsende situatie ontstaat.

Seksuele oriëntatie

De romantische en seksuele aantrekking die je voelt tot anderen. Enkele voorbeelden zijn heteroseksualiteit, homoseksualiteit, biseksualiteit, panseksualiteit en aseksualiteit.

Beperking

Mensen met een beperking ondervinden moeilijkheden in hun dagdagelijks handelen. De beperking kan zowel lichamelijk, mentaal, verstandelijk als zintuiglijk zijn. Dit kan zich zowel zichtbaar als onzichtbaar uiten.

Non-binair

Non-binair verwijst naar mensen die zich niet identificeren met de traditionele tweedeling van man en vrouw, inclusief de verwachtingen en rollen die aan deze binaire gendernormen zijn gekoppeld. Het is een overkoepelende term voor diverse genderidentiteiten die zich buiten het binaire gendermodel bevinden, zoals genderqueer, gender non-conform, agender, genderfluïde, bigender, enzovoort. Sommige non-binaire personen identificeren zich ook als transgender.

Trans personen

Trans personen worden bij hun geboorte geregistreerd met een geslacht dat niet overeenkomt met hun genderidentiteit later. Je kan je dan een vrouw voelen, een man of geen van beiden.

Gendertransitie

gendertransitie is het proces waarin een persoon stappen onderneemt om de genderpresentatie of geslachtskenmerken te veranderen, zodat deze overeenkomen met hun innerlijke gevoel van genderidentiteit. Het kan verschillende vormen aannemen, waaronder sociale transitie, medische transitie of een combinatie van beide.

Panseksualiteit

Panseksualiteit verwijst naar een seksuele oriëntatie waarbij een persoon zich aangetrokken voelt tot anderen ongeacht hun geslacht of genderidentiteit. Het staat los van de binaire opvattingen van mannelijkheid en vrouwelijkheid, waardoor panseksuele individuen openstaan voor liefdesrelaties met mensen over het hele spectrum van genderidentiteiten.

Biseksualiteit

Biseksualiteit is een seksuele oriëntatie waarbij een persoon zich aangetrokken voelt tot mensen van zowel hetzelfde geslacht als het andere geslacht. Het begrip staat ook voor het ervaren van seksuele aantrekking en romantische gevoelens voor mensen ongeacht hun geslacht of genderidentiteit. Biseksualiteit wijst niet noodzakelijk op een gelijke mate van aantrekkingskracht tot alle genders, en het kan variëren van persoon tot persoon.

Lesbisch

Lesbisch verwijst naar de seksuele en romantische aantrekkingskracht tussen vrouwen. Vrouwen die zichzelf identificeren als lesbienne voelen zich emotioneel, romantisch en/of seksueel aangetrokken tot andere vrouwen.

Homoseksualiteit

Homoseksualiteit verwijst naar de seksuele en/of romantische aantrekkingskracht tussen mensen van hetzelfde geslacht. Een persoon die homoseksueel is, voelt zich dus aangetrokken tot mensen van hetzelfde geslacht.

LGBTQIA+

• L: lesbisch
• G: gay/homo
• B: bi
• T: transgender
• Q: queer of questioning/nogzoekend
• I: intersekse
• A: aseksueel/aromantisch
• +: mensen die zich niet herkennen in deze letters of niet helemaal, om zo inclusief mogelijk te zijn.

Syndroom van Moebius

Het syndroom van Moebius is een zeldzame neurologische aandoening die gekenmerkt wordt door aangeboren aangezichtsverlamming en beperkte bewegingen van de oogspieren. Mensen met het syndroom van Moebius hebben vaak moeite met het bewegen van de gezichtsspieren, waardoor ze niet in staat zijn om bepaalde gezichtsuitdrukkingen te maken, zoals glimlachen of fronsen. Daarnaast kunnen er ook andere kenmerken aanwezig zijn, zoals problemen met slikken en oogbewegingen.

Autisme

Autisme, ook bekend als een autismespectrumstoornis (ASS), is een neurobiologische ontwikkelingsstoornis die invloed heeft op de manier waarop mensen communiceren, sociale interacties aangaan en de wereld om hen heen waarnemen. Autisme manifesteert zich op verschillende manieren en wordt daarom beschouwd als een spectrum, waarbij individuen variëren in de ernst en het patroon van symptomen.

Scootmobiel

Een scootmobiel is een elektrisch aangedreven voertuig dat ontworpen is voor mensen met mobiliteitsbeperkingen. Het biedt een vorm van persoonlijk vervoer voor mensen die moeite hebben om langere afstanden te lopen.

Voornaamwoorden

Voornaamwoorden verwijzen naar de genderidentiteit van wie je aanspreekt. Iemand kan kiezen voor non-binaire voornaamwoorden (die/hen/hun), voor mannelijke (hij/hem/zijn) of voor vrouwelijke (zij/haar/haar).

Kruispuntdenken (intersectionaliteit)

Kruispuntdenken verwijst naar het concept dat onze identiteit bestaat uit verschillende delen. Of het nu gaat om geslacht, etniciteit, religie ... Elk van die deelidentiteiten beïnvloedt hoe we het leven ervaren en behandeld worden. Belangrijk is dat die deelidentiteiten niet los staan van elkaar, maar juist met elkaar interageren.